આવશે ગુજરાતી સિનેમાના અચ્છે દિન !.... નવી નીતિ બદલશે ફિલ્મ જગતની નિયતી ?

ગુજરાતી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રી માટે હરખનો અવસર છે. ગુજરાત સરકારે ગુજરાતી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 2016ની નવી નીતિ જાહેર કરી છે. નવી પોલીસીના પ્લસ માઈનસની વાત કરીશું.. પણ અત્યારે તો તમે એ જાણી લો.. કે, આ નવી નીતિમાં છે શું ? આ નીતિમાં ગુજરાતી ચલચિત્રની ગુણવત્તા અને તેની લોકભોગ્યતા કેન્દ્ર સ્થાને રાખવામાં આવી છે. ગુજરાતી ચલચિત્રની ગુણવત્તા માટે..... (અ) દરેક ચલચિત્રનું ચલચિત્ર પરિક્ષણ સમિતિ (Film Screening Committee) મારફતે પરિક્ષણ કરાવવામાં આવશે. જે માટે ૧૦ જેટલાં વિશેષજ્ઞોને ચલચિત્ર પરિક્ષણ સમિતિમાં સ્થાન આપવામાં આવશે. (બ) ચલચિત્ર પરિક્ષણ સમિતિના દરેક સભ્ય દ્વારા ચલચિત્રના ૧૩ જેટલા વિભાગો (Departments) માટે ફાળવેલ કુલ ૮૦ ગુણમાંથી ગુણાંકન કરવામાં આવશે. (ક) ચલચિત્ર પરિક્ષણ સમિતિના દરેક સભ્યએ આપેલા ગુણો પરથી સરેરાશ ગુણ કાઢવામાં આવશે. આ નીતિમાં ચલચિત્રની ગુણવત્તા સાથે તેની લોક ભોગ્યતાનો પણ સમન્વય સાધવામાં આવેલ છે. તેના માટે..... (અ) ગુજરાતી ચલચિત્રની ગુજરાત રાજ્યમાં સિનેમાગૃહો તથા મલ્ટીપ્લેક્ષમાં વેચાયેલી ટીકીટોની સંખ્યાના આધારે ૨૦ ગુણમાંથી ગુણ આપવામાં આવશે. (બ) ગુજરાતી ચલચિત્રની  વેચાયેલી ટીકીટોની સંખ્યાના ૨૦ ગુણના પુરાવા માટે પણ સરકારી તંત્ર ઉપર આધાર રાખવામાં આવેલ નથી. (ક) આ માટે સંબંધિત ચલચિત્રના ડ્રિસ્ટ્રીબ્યુટરના રીપોર્ટને જ પૂરાવા તરીકે ધ્યાનમાં લેવાની જોગવાઈ નવી નીતિમાં રાખવામાં આવી છે. આમ ગુણવત્તાના ૮૦ ગુણ અને લોકભાગ્યતાના ૨૦ ગુણ મળી કુલ ૧૦૦ ગુણમાંથી સંબંધિત ચલચિત્રને મળેલા ગુણના આધારે નીચે મુજબ ગ્રેડ આપવામાં આવશે. ગુણ ગ્રેડ ૮૧ કે તેથી વધુ ગુણ મેળવનાર ચલચિત્ર A ૬૧ થી ૮૦ ગુણ મેળવનાર ચલચિત્ર B ૫૧ થી ૬૦ ગુણ મેળવનાર ચલચિત્ર C ૪૧ થી ૫૦ ગુણ મેળવનાર ચલચિત્ર D ૪૧ થી ઓછા ગુણ મેળવનાર ચલચિત્ર કોઇ ગ્રેડ નહિ સંબંધિત ચલચિત્રને મળેલા ગ્રેડના આધારે નીચે મુજબ આર્થિક સહાયની રકમ ચૂકવવામાં આવશે. ગ્રેડ સહાયની રકમ A રૂ.૫૦ લાખ અથવા ચલચિત્ર નિર્માણના પ્રત્‍યક્ષ ખર્ચની ૭૫ ટકા રકમ એ બે પૈકી જે ઓછી હોય તે રકમ. B રૂ.૨૫ લાખ અથવા ચલચિત્ર નિર્માણના પ્રત્‍યક્ષ ખર્ચની ૭૫ ટકા રકમ એ બે પૈકી જે ઓછી હોય તે રકમ. C રૂ.૧૦ લાખ અથવા ચલચિત્ર નિર્માણના પ્રત્‍યક્ષ ખર્ચની ૭૫ ટકા રકમ એ બે પૈકી જે ઓછી હોય તે રકમ. D રૂ. ૫ લાખ અથવા ચલચિત્ર નિર્માણના પ્રત્‍યક્ષ ખર્ચની ૭૫ ટકા રકમ એ બે પૈકી જે ઓછી હોય તે રકમ. “બાળ ચલચિત્ર” ને  ગ્રેડ આધારે મળવાપાત્ર રકમ ઉપરાંત ૨૫ ટકા વધારાની આર્થિક સહાય મળવાપાત્ર થશે. “મહિલા  સશક્તિકરણ સંબંધિત વિષયના ચલચિત્ર” ને ગ્રેડ આધારે મળવાપાત્ર આર્થિક સહાય ઉપરાંત ૨૫ ટકા વધારાની આર્થિક સહાય મળવાપાત્ર થશે. જે ગુજરાતી ચલચિત્રને ભારત સરકારનો Regional Language  Category માં  “રજત કમલ” નો રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર મળેલ હશે તેવા ગુજરાતી ચલચિત્રના નિર્માતાને રૂ.૧ કરોડ ની આર્થિક સહાય મળવાપાત્ર થશે. જે ગુજરાતી ચલચિત્રને નીચે જણાવેલ આંતરરાષ્ટ્રીય  એવોર્ડ મળેલ હશે તેવા ગુજરાતી ચલચિત્રના નિર્માતાને એવોર્ડની સામે દર્શાવ્યા મુજબ રૂ.૨ કરોડ થી રૂ.૫ કરોડ ની સહાય મળવાપાત્ર થશે. ક્રમ    આંતરરાષ્ટ્રીય એવોર્ડનું નામ               રકમ રૂ. ૧     ઓસ્‍કાર એકેડમી એવોર્ડસ, અમેરિકા (The Academy Awards, or "Oscars")            ૫ કરોડ ૨ કાન્‍સ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, ફ્રાન્‍સ (Cannes Film Festival)                          ૫ કરોડ ૩ બર્લિન ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, જર્મની (Berlin International Film Festival)              ૩ કરોડ ૪ વેનિસ ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, ઇટલી (Venice International Film Festival)             ૩ કરોડ ૫ ભારત સરકારના માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ ઓફ ઇન્ડિયામાં પુરસ્કૃત કરવામાં આવતાં“સ્વર્ણ મયુર”  એવોર્ડ Golden Peacock Award, International Film Festival of India (IFFI)       ૨ કરોડ ૬ મોસ્‍કો ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, રશિયા (Moscow International Film Festival)            ૨ કરોડ ૭ ટોરેન્‍ટો ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, કેનેડા (Toronto International Film Festival (TIFF))     ૨ કરોડ ૮ બુશાન (પુશાન) ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, દક્ષિણ કોરિયા (Busan International Film Festival, previously Pusan International Film Festival ૨ કરોડ ૯ હોંગકોંગ ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, ચીન (Hong Kong International Film Festival (HKIFF))   ૨ કરોડ ૧૦ મેનહમ ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, જર્મની (Mannheim-Heidelberg International Film festival)    ૨ કરોડ ૧૧ રોટારડમ ઇન્‍ટરનેશનલ ફિલ્‍મ ફેસ્‍ટિવલ, નેધરલેન્‍ડ (International Film Festival Rotterdam (IFFR))      ૨ કરોડ “ચલચિત્ર પરિક્ષણ સમિતિ (Gujarati Film Screening Committee)” ની બેઠક દર ત્રણ માસે (Quarterly) એટલે કે વર્ષમાં ચાર વાર મળશે. તેથી વર્ષ આખર સુધી ચલચિત્રના નિર્માતાએ રાહ જોવી નહિ પડે.  મળવાપાત્ર સહાયની રકમ પણ નિર્માતાના બેન્ક ખાતામાં બારોબાર જમા કરવામાં આવનાર છે. ગુજરાતી ચલચિત્રોના શ્રેષ્ઠ કલાકાર-કસબીઓને જુદી-જુદી ૩૨ કેટેગરીમાં આપવામાં આવતાં રોકડ પુરસ્કારની રકમ બે ગણી કરવામાં આવી છે. ગુજરાતી ચલચિત્રોને ૧૦૦ ટકા કરમુક્તિ આપવાની બાબતને પણ અધ્યતન કરીને આ નીતિમાં સમાવેશ કરવામાં આવેલ છે. આમ આ નીતિમાં ગુજરાતી ચલચિત્રોની ગુણવત્તા અને લોકભોગ્યતાને કેન્દ્ર સ્થાને રાખવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત તેમાં “આંતરરાષ્ટ્રીય  એવોર્ડ” અને “રાષ્ટ્રીય  એવોર્ડ” વિજેતા ચલચિત્રો માટે તથા “બાળ ચલચિત્રો” અને “મહિલા  સશક્તિકરણ સંબંધિત વિષયના ચલચિત્રો” માટે વિશેષ આર્થિક સહાયની જોગવાઇ રાખવામાં આવી છે.